Konya, Anadolu’nun merkezinde, yüzyılların tarih birikimine sahip olan bir şehirdir. Anadolu Selçuklularına başkentlik yapmasından itibaren Anadolu’nun Türk ve İslam yurdu hâline gelmesinin merkezi ve taşıyıcısı olmuştur. Bu özelliğinin yanında daha sonra Osmanlı döneminde siyasi ve ticari ilişkiler açısından bölgedeki önemini muhafaza etmiştir. Osmanlı ve Cumhuriyet modernleşmesinde ise Anadolu’da pek çok alanda yenilikleri geleneksel mirasla birlikte taşıyabilmiştir. Konya, bugün tarihi birikimini farklı alanlara taşıyarak sürdürmektedir.

Büyük bir sanayi üretim potansiyeline sahip olan Konya, belli sektörlerde yurt içi üretim ve ihracat potansiyeliyle öne çıkmaktadır. Konya’nın sanayi geçmişi oldukça eskiye dayanmaktadır. Tarım makinaları konusundaki gelişmeler, şehrin iki önemli üretim kolunda birbirini tamamlamaktadır. Otomotiv yedek parça, ayakkabı, metal işleme gibi sektörlerde uluslararası ticari hareketliliğe sahiptir. Ekonomide tarım ve sanayi iş birliği özellikle öne çıkmakta ve dikkat çekmektedir. Dünyada ve Türkiye’de yaşanan genel ekonomik değişime uyumla Konya’da da hizmet sektörü zamanla yükselmiştir. İşgücü göstergeleri ile Ar-Ge ve inovasyon alanlarındaki göstergeler de Konya’da geleceğe yönelik iyimser beklentileri arttırmaktadır.

Konya, tarihî bir şehir olması dolayısıyla önemli bir kültürel zenginliğe de sahiptir. Bu kültürel zenginliğin şehir hayatına önemli katkıları bulunmaktadır. Şehrin inanç, tarih ve kültür turizmi potansiyeli düzenli olarak yükselmektedir. Ayrıca şehrin büyümesi, sivil toplum kuruluşlarının artması ve üniversitelerin açılması kültürel hayatın canlılığını korumasına ve geliştirmesine katkı sağlamıştır. Konya bir üniversite şehridir. Konya İl Halk Kütüphanesi büyük bir ilgi görmektedir. Kültür Bakanlığına bağlı bir adet devlet tiyatrosunun yanında belediyelerin ve üniversite kulüplerinin tiyatro oyunları yıl boyunca gösterimdedir. Sivil toplum kuruluşları tarafından pek çok kültürel faaliyet düzenlenmektedir.

Konya’da sağlık konusunda yaşanan gelişmelerin olumlu bir çizgide seyrettiği dikkat çekmektedir. Üç tıp fakültesine sahip olan şehirde sağlık yatırımlarının, sağlık personelinin ve yatak sayısının artışı düzenli bir yükseliş trendine sahiptir. Sağlık, ekonomi, işgücü ve eğitim gibi alanlardaki göstergelerdeki değişim Türkiye’nin değişim süreciyle uyumlu bir yönde devam etmektedir. Pek çok alandaki veriler ve göstergeler, Konya’nın dengeli bir değişim eğilimini göstermektedir. Konya sadece geçmişiyle değil şimdiki ve gelecekteki potansiyel durumuyla birlikte değerlendirilmeyi hak etmektedir.

Son on yılın Konya’ya ait verilerine bakıldığında ulusal katma değeri yüksek, bölgesinde öncü ve geleceğe yönelik önemli bir potansiyele sahip bir şehir olduğu dikkati çekmektedir. Bir şehrin gelişimi, sadece ekonomik hareketlilikten ve dolayısıyla ekonomik verilerden hareketle değerlendirilemez. Bu durum elbette Konya için de geçerlidir. Ancak ekonomi, yaşayan bir şehrin sürekliliğinin en önemli sürdürücülerinden birisidir.

Tarım ve sanayinin iş birliğinin Türkiye’deki en ideal örneklerinden biri Konya’da karşımıza çıkmaktadır. Dünyada ve Türkiye’de yaşanan değişmelere bağlı olarak tarımın ekonomideki sektör payı azalsa bile Konya’da ciddi bir potansiyel işlemeye devam etmektedir. Şehir ekonomisine katkı yapan pek çok büyük firma, tarıma bağlı üretim alanlarında faaliyet göstermektedir. Konya, tarım potansiyeli ve sanayinin katkısıyla pek çok ürünün üretiminde yıllardır Türkiye’de birinci durumdadır. Bu iş birliği kendisini yenileyerek daha da güçlü bir şekilde devam edecek gibi görünmektedir.

Osmanlı’dan itibaren şehrin ticari hareketliliğinde yeniliğe açık olmak özellikle dikkat çekmektedir. Büyük Organize Sanayi Bölgeleri, ihracatın ithalattan fazla olması ve daha da artması, bazı sektörlerde Türkiye’de ve uluslararası arenada öne çıkması Konya’nın geleceği açısından özellikle önem arz etmektedir. Ulaşım imkânlarının daha da gelişmesiyle, yeni enerji kaynaklarından güneş enerjisinin Konya’da güçlü bir kaynak olarak kullanılmasıyla sanayi üretiminin daha da büyüyeceği öngörülebilir. Bu gelişmelerle ilişkili olarak inovasyon ve Ar-Ge çalışmaları konusunda da büyükşehirler içinde ayrıcalıklı bir yerde durmaktadır. Konya’yı yeniliklere açık bir şehir olarak tanımlamak yerinde bir tespit olacaktır.

3 devlet, 2 özel üniversitenin olduğu Konya’da eğitim imkânları ve kültürel faaliyetler açısından ciddi bir potansiyel bulunmaktadır. Yıllara göre eğitimli nüfusu daha da artan şehirde üretim ve üniversite ilişkisine dair olumlu örnekler de yaşanmaktadır. Yine üniversite ile sivil toplum arasındaki iş birliği, şehir için önemli bir kültürel dinamizm sağlamaktadır.

Turizm konusunda Konya genelde inanç turizmiyle öne çıkan bir şehir olsa da turizm açısından çok daha büyük ve çeşitli potansiyele sahiptir. Gelecekte tarihsel ve kültürel mirasının yanında doğal güzelliklerinin birikimini daha güçlü bir şekilde kullanması, bugün bile önemli bir turizm şehri olan Konya’yı bu alanda ileriye taşıyacaktır.

Konya, kültürel faaliyetler açısından önemli imkânlara sahiptir. Türkiye’de sivil toplumun en güçlü olduğu ve pek çok kuruluşla rahatlıkla iş birliği yapabildiği ender şehirlerden biridir. Konya’da dikkat çeken, canlı bir şehir kültürü vardır. Sağlık konusundaki yatırımlar ve istatistik verileri, şehrin sadece bölgede değil Türkiye’de de önemli bir merkez hâline geldiğini net bir şekilde göstermektedir.

Konya kendi imkânlarıyla kendisini yenileyebilen, zamanın şartlarına göre rekabet edebilen, daha yaşanabilir bir şehir olma yolunda geçmişin birikimini kullanan bir şehirdir. Pandemi dönemine kadar önemli verilerde ciddi bir yükseliş eğiliminin süreklilik göstermesi, suç gibi bazı istatistiklerde de düşüş eğilimi, “dengeli bir şehir” tanımı yapmaya imkân sağlamaktadır. Son on yılda pandeminin oluşturduğu olağanüstü döneme kadar dengeli, istikrarlı ve huzurlu bir Konya, kendisini pek çok alanda veriler üzerinden net bir şekilde göstermektedir. Bu genel durum, Konya’nın kendi potansiyelleriyle geleceğe de yönelmesini sağlayacak en önemli hareket noktasıdır. Konya’nın pek çok alanda bu potansiyeli işleyebilecek ve kendi geleceğini yenileyerek inşa edebilecek güçte olduğu söylenebilir. Konya, Türkiye’de pek çok şehir için bir “rol model şehir” olarak örnek gösterilebilir.